“Ahalegin handiagoa egin beharko genuke hezkuntzan, eskolan, familian eta osasunean, STIen arriskuei buruz kontzientziatzeko”
Juan Céspedesek, Policlínica Gipuzkoako Ginekologia eta Obstetrizia Zerbitzuko buruak, HIESaren Munduko Egunean, abenduaren 1ean, nabarmendu duenez, «GIBak ahuldu egiten du sistema immunologikoa, eta horrek areagotu egiten du infekzio larriak izateko eta minbizi-mota jakin batzuk garatzeko arriskua».
Abenduaren 1ean ospatuko den HIESaren Nazioarteko Eguna dela eta, Juan Céspedes, Policlínica Gipuzkoako Ginekologia eta Obstetrizia Zerbitzuko buruak sexu-transmisiozko infekzioei (STI) eta, bereziki, GIBari buruzko funtsezko gaiak jorratu ditu, hezkuntzaren eta prebentzioaren garrantzia azpimarratuz. Espainiako zaintza epidemiologikoko azken datuen arabera, 2022an 2.956 GIB diagnostiko berri jakinarazi ziren, eta horietatik %46,8 berandu diagnostikatu ziren. Gaur egun, 130.000 eta 160.000 pertsona artean bizi dira birusarekin gure herrialdean.
Policlínica Gipuzkoako ginekologoak azaldu duenez, “hartutako immunoeskasiaren sindromea (HIES) eragiten duen GIBa sistema immunologikoari erasotzen dion birusa da, eta gaixoei gaixotasun infekzioso larriak eta minbizi mota jakin batzuk izateko prestasuna ematen die”. “Birus horrek bizitza arriskuan jar dezake; izan ere, immunologia-sistema ahultzean, areagotu egiten da infekzioekiko eta gaixotasunekiko zaurgarritasuna, minbizi mota jakin batzuk barne. Nahiz eta sendagai antirretrobiralek gaixotasuna kontrolatzea lortu duten kasu gehienetan, oraindik ere badira tratamendu horiei eraginkortasunez erantzuten ez dieten pazienteak, eta horrek konplikazio larriak eragin ditzake”, azaldu du.
Céspedesek STIen (sexu-transmisiozko infekzioak) eta STGen (sexu-transmisiozko gaixotasunak) arteko bereizketa ere azpimarratzen du: “OME-k onartzen du STIak eragin ditzaketen 30 patogeno desberdin inguru daudela. Infekzio guztiek ez dute gaixotasunik eragiten. STIak babesik gabeko sexu-harremanen bidez transmititzen diren patogenoek eragiten dituzte, baina guztiak ez dira gaixotasun bihurtzen. Adibidez, giza papilomaren birusa (GPB) patogenorik ohikoena da, eta munduko populazioaren %90ak noizbait birus horrekin kontaktua izango duela kalkulatzen da. Hala ere, horrek ez du esan nahi pertsona guztiak gaixotzen direnik”, argitu du.
Sintomak eta prebentzioa
GPB sintomak sortzen dituenean, espezialistak azaltzen duenez, “ohikoena garatxo genitalak dira, nahiz eta kasu batzuetan zerbixeko minbizia garatzeko arriskua areagotu daitekeen, hori baita emakumeek detekzio-probak eta prebentziozko txertaketa egiteko arrazoietako bat”. Espainian ohikoak diren beste ITS batzuk herpesa, klamidia eta gonokokoa dira, eta horien sintomatologia aldatu egin daiteke. “Baliteke pertsona batzuek sintomarik ez izatea, eta beste batzuek, berriz, sukarra, sabeleko molestiak, baginako fluxuaren aldaketak (hala nola trinkotasuna, kolorea edo usaina), azkura baginan edo erresumina pixa egitean”, azaldu du.
Hala ere, espezialistak azpimarratu duenez, “emakumeek ginekologoarengana jo behar dute, sintomarik ez badute edo balizko STI baten sintomatologia badute”: “Pertsona batek arrisku-kontakturen bat izan badu, bere ginekologoarekin kontsultatu behar du, sintomarik ez badu ere, probak egin ahal izateko”.
Prebentzioari dagokionez, Céspedesek azpimarratu du STIak saihesteko metodorik onena arrisku-kontaktuak saihestea dela: “STIen kutsatzea gehien murriztu dezakeen metodoa hesi-metodoak dira, eta, horien artean, gizonezkoen preserbatiboa da ezagunena eta erabiliena. Gainera, emakumezkoen preserbatiboa eta ahoko babesleak daude, eta horiek ere babesa eskaintzen dute”.
Hezkuntzaren garrantzia
Policlínica Gipuzkoako Ginekologia eta Obstetrizia Zerbitzuko buruak azpimarratu duenez, “hezkuntza da STIen aurkako borrokaren giltzarria”: “Sexu-transmisiozko infekzioak areagotzen ari dira mundu mailan, baita gure herrialdean ere. Argi dago zerbait ez dela ondo egiten ari, eta hezkuntzak funtsezko zutabea izan behar du prebentzioan. Hezkuntza-mailan ahalegin handiagoa egin beharko genuke, bai eskolan, bai familian, bai osasunaren eremuan, STIen arriskuei eta ondorioei buruz kontzientziatzeko”.
“STIek ondorio larriak izan ditzakete, hala nola etengabeko antzutasuna edo bizitza arriskuan jartzen duten minbiziak. Horregatik, nire mezua argia da: hezkuntza, hezkuntza eta hezkuntza, eta preserbatiboen erabilera sustatzea”.