“Kalkulatzen da emakumeen %23-25ek barizeak izan ditzaketela lehen haurdunaldiaren ondoren; zifra hori %27-28ra igotzen da bigarren eta hirugarren haurdunaldietan, eta  33ra iristen da lau haurdunaldi edo gehiago dituzten emakumeen kasuan”, zehaztu du espezialistak.

Haurdunaldian, aldaketa handiak izaten ditu emakumearen gorputzak, eta nabarienetako bat hanketan ager daiteke. Haurdunen %33a arte barizeak izaten dituzte haurdunaldian. Afekzio hori maiz gertatzen da, zain markatuagoetatik hasi eta zainetako gutxiegitasun nabarmenagoraino. “Haurdun dauden emakumeen sintoma komun bat zainak agerikoagoak bihurtzea da, eta askok barizeak izaten dituzte”, azaltzen du José María Egañak, Policlínica Gipuzkoako Angiologia eta Kirurgia Baskularreko Zerbitzuko buruak.

Haurdunaldiak aldaketa fisiologiko handiak dakartza, eta barizeak sortu ditzake. “Oso egoera berezia da emakume baten organismoan. Enbrioiaren eta fetuaren garapena errazteko aldaketa izugarriak gertatzen dira”, adierazten du espezialistak. Faktore nagusien artean hormonalak, mekanikoak eta genetikoak nabarmentzen dira. “Estrogenoen igotzeak bolumen zirkulatzailea eta likidoen atxikipena handitzen ditu, eta horrek zirkulazio-sistema gainkargatzen du eta zainak dilatatzen ditu. Gainera, progesteronak zain-diametroa handitzen laguntzen du, odol-fluxua hobetzeko”.

Maila mekanikoan, haurdunaldiaren pisuak eta odol-fluxua handitzeak zainetako pletora sor dezakete, hau da, odol-metaketa anormal bat zainetan, haren dilatazioa eta kongestioa eragiten dituena. “Pisua handitzeak berak eta umetokiaren hazkundeak presioa eragiten dute zainetan, zainen itzulera zailduz”, azaltzen du Egañak. Aurretiko joera hereditarioak barizeen agerpenean ere eragiten du, baita haurdunaldi kopuruan ere. “Kalkulatzen da emakumeen %23-25ek barizeak izan ditzaketela lehen haurdunaldiaren ondoren, eta zifra hori %27-28ra igotzen da bigarren eta hirugarren haurdunaldietan, eta %33ra iristen da lau haurdunaldi edo gehiago dituzten emakumeen kasuan”, zehaztu du espezialistak.

Arriskuak eta prebentzioa

Haurdunaldiko barizeak ez dira soilik estetika kontua. Haien bilakaera gertutik zaindu behar da, konplikazio larriak ez eragiteko. “Bariz dilatatu bat tronbosi posibleei lotuta dago, eta horrek haurdunaldi normala haurdunaldi patologiko bihur dezake”, ohartarazten du Egañak. Azaleko tronbosi batek aurrera egitea eta zain-sistema sakonari eragitea da kezkarik handiena, biriketako enbolia-arriskua areagotuz. “Tronbosiak aurrera egiten badu eta zain-sistema sakonarekin lotzen bada, biriketako enbolia izateko arriskua nabarmen handitzen da, eta hori hitz handiak dira”, ohartarazi du espezialistak.

Haurdunaldiko barizeen aurkako estrategiarik onena prebentzioa da. “Hidratazioan, ariketan eta pisuaren kontrolean datza gakoa. Hankak maiz mugitzeak eta zutik edo eserita denbora luzez egotea saihesteak zirkulazioa hobetzen laguntzen du”, gomendatzen du Egañak. Halaber, atseden hartzean hankak altxatzea eta tronboflebitis arriskua murrizteko konpresio elastikoko galtzerdiak erabiltzea gomendatzen du. “Konpresio-neurriak konplikazioak minimizatzeko oinarrizko tresna dira”, nabarmendu du.

Elikadura eta aparteko zaintzak

Eskuzko drainatze linfatikoak barizeen egoera hobetzen lagun dezake, eta elikadurak ere zeregin garrantzitsua du. Flavonoideetan aberatsak diren elikagaiak kontsumitzeak, frutetan daudenak, hala nola zitrikoetan eta mahatsetan, zain-tonua hobetzen du. “Elikagai batzuek substantzia kimiko onuragarriak dituzte zainentzat, hala nola flavonoideak zitrikoetan edo mahatsetan aurkitzen direnak”, dio doktoreak.

Lo egiteko jarrerak ere eragina izan dezake zirkulazioan. “Ikusi da, batez ere hirugarren hiruhilekoan, ezkerreko aldera lo egiteak beheko kaba zainaren gaineko presioa aska dezakeela, odol-drainatzea erraztuz eta zangoetako zainetako kongestioa murriztuz”, ondorioztatu du Egañak.