“Gero eta goizago detektatzen ditugu arteria koronarioetako buxadurak, eta horrek bihotzekoak prebenitzea ahalbidetzen du”
Gonzalo Navarrete, Policlínica Gipuzkoako kardiologoak azpimarratu du oso garrantzitsua dela prebentzio kardiobaskularra Behobia/San Sebastián bezalako intentsitate handiko probei aurre egin baino lehen.
Behobia/San Sebastián lasterketatik egun gutxira, Gonzalo Navarrete, Policlínica Gipuzkoako kardiologoak, intentsitate handiko probei aurre egin behar dietenentzat prebentzio kardiobaskularrak duen garrantzia azpimarratu du. Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) arabera, bihotzeko gaixotasun iskemikoak izan ziren heriotza-kausa nagusia 2023an, eta horrek bihotz-osasunari arreta eskaintzeko beharra indartzen du, batez ere kirolarien eta pertsona aktiboen artean.
Testuinguru horretan, Navarretek dio kardiologiako patologiarik ohikoenak kardiopatia iskemikoa (miokardio-infartu akutua ere esaten zaio) eta bihotz-gutxiegitasuna direla. Adinean aurrera egin ahala gaixotasun horiek gero eta ugariagoak diren arren, espezialistak azpimarratu duenez, “gizonek arrisku handiagoa dute, estrogenoek emakumeengan duten babes-efektuaren ondorioz, beharbada”. Gainera, adierazi duenez, “gizonek arrisku kardiobaskularreko faktore aldagarri gehiago izaten dituzte, hala nola hipertentsioa, kolesterol altua, diabetesa eta tabakismoa”.
Aurrerapen teknologikoak eraldatzen ari dira gaixotasun kardiobaskularrak detektatzeko eta tratatzeko modua. “Gero eta goizago detekta ditzakegu arteria koronarioetako buxadurak, eta horrek bihotzekoaren garapena prebenitzea ahalbidetzen du”, adierazi du Navarretek. Eremu kardiologikoan adimen artifiziala gero eta gehiago erabiltzen dela ere nabarmendu du: “Gaur egun, adimen artifiziala erabiltzen dugu, bereziki machine learning eta datu-prozesamenduan, makinak gaixotasun kardiobaskularrak goiz detektatzen trebatzeko”.
Arrisku-faktoreak
Maratoi erdian parte hartzen dutenentzat, prestakuntza fisikoa eta osasun kardiobaskularreko azterketak funtsezkoak dira. Espezialistak arrisku-faktore aldagarriak kontrolatzearen garrantzia azpimarratzen du, hala nola tabakismoa, hipertentsioa, kolesterola eta diabetesa: “Gakoa prebentzio klasikoa da oraindik: jarduera fisiko erregularra, pisu osasungarria mantentzea eta tentsio arteriala, kolesterol-mailak eta diabetesa kontrolatzea”.
Kardiologoak gehien nabarmentzen duen arrisku-faktoreetako bat sedentarismoa da: “Ariketa fisikoa funtsezkoa da gaixotasun kardiobaskularrak prebenitzeko, baita pazientearen pisua edozein izanda ere”. Horregatik, arreta berezia jartzen du egunero ariketa fisikoa egitearen garrantzian, aukeratutako jarduera fisikoa edozein dela ere.
Faktore aldagarriek paper garrantzitsua duten arren, Navarretek eragin genetikoari buruz ere ohartarazten du. Gaixotasun kardiobaskularren familia-aurrekariak dituzten pertsonak prest egon daitezke gertaera kardiobaskularrak goiztiarragoak izateko: “Paziente horietan, gertakari kardiobaskularrak gazteago agertzen dira substratu genetiko baten ondorioz”.
Gaixotasun kardiobaskularren larritasuna aldatu egiten da arteria koronarioen eragin-mailaren arabera. “Bihotzekoa handia izan bada, bizi-kalitatea arriskuan egon daiteke, eta esfortzuarekiko tolerantzia murriztua. Aldiz, infartu txiki baten ondoren, bizi-kalitatea ia normala izan daitek”, azaldu du espezialistak.